What Sven Williams said. I have listened along to Chakrulo, that greatest of Georgian songs, with the transliterated lyrics; and I just could not hear the crunchy clusters. In fact, I’m going to do the same with some lyrics I just found:
Hai, Khidistavs shevkrat piroba,
chven gakhvdet ghivdzli dzmania
chaukhtet Mukhran Batonsa.
Tavs davangriot bania!
Hai, hai, hai hai ha,
arkhia arulailo, arulailo!
Hai, Mukhran Batonis qmobita
pkvili ver davdgi godrita,
dekeuli ver gavzarde,
kalo ver vletse mozvrita.
Hai ha! Khmalo Khevsurets nachedo
Telavshi tushma gagpera,
Mepe Ereklem gakurtkha
saomrad jvari dagtsera.
Mtero damchagre ar vtiri,
tirili diatst tsesia,
bevrjer vqolpilvar am dgheshi,
magram ar damikvnesia.
Matsale erti gavleso,
khmal chakhmakh tsetskhlis mkvesia,
sul tsmindad mogamkevino
rats chemtvis dagitesia!
It actually looks far less intimidating in Cyrillic transliteration. Much less digraphs (for the most part):
ხიდისთავს შევკრათ პირობა, – [хидиставс шевкрат пироба]
ჩვენ გავხდეთ ღვიძლი ძმანია, – [чвен гавхдет гхвидзли дзманиа]
ჩავუხტეთ მუხრან ბატონსა – [чавухтет мухран батонса]
თავს დავანგრიოთ ბანია, – [тавс давангриот баниа]
მუხრან ბატონის ყმობითა, – [мухран батонис кхмобита]
ხილი ვერ დავდგი გოდრითა, – [хили вер давдги годрита]
დეკეული ვერ გავზარდე – [декеули вер гавзарде]
კალო ვერ ვლეწე მოზვრითა – [кало вер влетце мозврита]
ხმალო, ხევსურეთს ნაჭედო, – [хмало хевсуретс начедо]
თელავში თუშმა გაგფერა, – [телавши тушма гагпфера]
მეფე ერეკლემ გაკურთხა, – [мепфе ереклем гакуртха]
საომრად ჯვარი დაგწერა. – [саомрад джвари дагтцера]
მტერო, დამჩაგრე, არ ვტირი, – [мтеро дамчагре ар втири]
ტირილი დიაცთ წესია, – [тирили диацт тцесиа]
ბევრჯერ ვყოფილვარ ამ დღეში, – [беврджер вкхопфилвар ам дгхеши]
მაგრამ არ დამიკვნესია. – [маграм ар дамиквнесиа]
მაცალე, ერთი გავლესო, – [мацале ерти гавлесо]
ხმალ-ჩახმახ ცეცხლის კვესია – [хмал чахмах цецхлис квесиа]
სულ წმინდად მოგამკევინო, – [сул тцминдад могамкевино]
რაც ჩემთვის დაგითესია – [рац чемтвис дагитесиа]
https://youtube.com/watch?v=DFeK8cnBR2w
… I’m hearing schwas inserted everywhere. (Using the fast repeats of the stanzas.)
Hai, Khidistavs shevkəratə piroba,
chven gakhvdet ghivdzəli dzəmania
chaukhtet Mukhran Batonsa.
Tavəs davangriot bania!
Hai, Mukhəranə Batonis qəmobita
pkvili ver davədgi godərita,
dekeuli verə gavəzarde,
kalo ver vletse mozəvrita.
Hai ha! Khmalo Khevsurets nachedo
Telavshi tushəma gagpera,
Mepe Ereklem gakurtkha
saomrad jəvari dagtsera.
Mtero damchagre ar vtiri,
tirili diatst tsesia,
bevrjer vqolpilvar am dgheshi,
magram ar damikəvnesia.
Matsale erti gavəleso,
khmal chakhəmakh tsetsəkhlis mkvesia,
sul tsmindad mogamkevino
rats chemtvis dagitesia!
Granted, at the end when they speak it faster, I think they just swallow up consonants. There’s no way they sang every phoneme in bevrjer vqolpilvar.
Some of those may be syllabic liquids rather than schwas. You’d know all about syllabic liquids, Lara Novakov. What’s your dog’s name again? Ah yes. Mrvica. Has Mrvica ever been to Krk? How about the Vltava?
And, well, I’m not surprised. Human beings still have to speak Georgian. Of course they’re not going to choke and accidentally invoke Cthulhu. Some syllabic liquids, some schwas, some mumbling together of clusters, and they can go about their day without missing any vital bodily organs.
It’s like when I see people spluttering and hawking up while speaking Klingon. People. It’s just a Voiceless uvular affricate. You don’t have to cough up a lung while saying <QaQ>. Lenis, make it lenis…